എൻ.യു.എൽ.എം

കേരളത്തിലെ ദാരിദ്ര്യ നിർമ്മാർജ്ജന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ചുക്കാൻ പിടിക്കുന്ന കുടുംബശ്രീ, നഗരപ്രദേശങ്ങളിലെ ദാരിദ്ര്യനിർമ്മാർജ്ജന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ആക്കം കൂട്ടുവാൻ ഏറ്റെടുത്ത് നടപ്പിലാക്കുന്ന കേന്ദ്രാവിഷ്കൃത പദ്ധതിയാണ് ദേശീയ നഗര ഉപജീവന മിഷൻ. കേരളത്തിൽ പദ്ധതിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കി തുടങ്ങിയത് 2015 മെയ് മാസം മുതലാണ്. ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ 14 നഗരങ്ങളിൽ നടപ്പിലാക്കിയിരുന്ന പദ്ധതി 2016 നവംബർ 1 മുതൽ കേരളത്തിലെ മുഴുവൻ നഗരസഭകളിലേയ്ക്കും വ്യാപിപ്പിച്ചു.

കുടുംബത്തിന്റെ വാർഷിക വരുമാനം 1 ലക്ഷം രൂപയിൽ താഴെയുള്ള നഗരസഭാപരിധിയിൽ താമസിക്കുന്ന വ്യക്തികൾ / വ്യക്തികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഗ്രൂപ്പുകളാണ് ഈ പദ്ധതിയുടെ ഗുണഭോക്താക്കളാകുന്നത്.

പ്രധാനമായും 6 ഘടകങ്ങളാണ് പദ്ധതിയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.
1. സാമൂഹ്യ സംഘാടനവും സ്ഥാപന വികസനവും
2. കാര്യശേഷി വികസനവും പരിശീലനവും
3. നൈപുണ്യ പരിശീലനവും തൊഴിലവസരങ്ങൾ ഉറപ്പിക്കലും
4. സ്വയംതൊഴിൽ പദ്ധതി
5. നഗരങ്ങളിലെ തെരുവ് കച്ചവടക്കാർക്കുള്ള സഹായ പദ്ധതികൾ
6. നഗരങ്ങളിൽ ഭവനരഹിതർക്കുള്ള അഭയ കേന്ദ്രങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കൽ

ദീൻ ദയാൽ അന്ത്യോദയ യോജന- ദേശീയ നഗര ഉപജീവന മിഷൻ(NULM)

കുടുംബശ്രീ ഏജൻസിയായി 1998 മുതൽ നഗരസഭകളിൽ നടപ്പിലാക്കിവരുന്ന കേന്ദ്രാവിഷ്‌കൃത പദ്ധതിയാണ് സ്വർണ്ണ ജയന്തി ഷെഹരി റോസ്ഗാർ യോജന (എസ്.ജെ.എസ്.ആർ.വൈ). നഗരങ്ങളിലെ ദാരിദ്ര്യ നിർമ്മാർജ്ജനമാണ് പദ്ധതിയുടെ ഉദ്ദേശലക്ഷ്യം. എസ്.ജെ.എസ്.ആർ.വൈ പദ്ധതി കേന്ദ്ര മന്ത്രാലയം 2013 ൽ നിർത്തലാക്കി. പദ്ധതി ഘടകങ്ങളിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി നാഷണൽ അർബൻ ലൈവ്ലിഹുഡ് മിഷൻ (എൻ.യു.എൽ.എം) എന്ന പേരിൽ പുനരാവിഷ്ക്കരിച്ചു. 2015 മേയ് മാസം മുതൽ പദ്ധതി കേരളത്തിലെ 14 ജില്ലാ ആസ്ഥാന നഗരസഭകളിൽ നടപ്പിലാക്കി തുടങ്ങി. കേന്ദ്രമന്ത്രാലയത്തിന്റെ അനുമതിയോടെ 2016 നവംബർ മാസം 01-ാം തീയതി മുതൽ മറ്റ് 79 നഗരസഭകളിലേയ്ക്കും പദ്ധതി വ്യാപിപ്പിച്ചു. പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നേടുന്നതിനായി താഴെപറയുന്ന ഘടകങ്ങൾ ദേശീയ നഗര ഉപജീവന മിഷനുകീഴിൽ നടപ്പിലാക്കുന്നത്.

എൻ.യു.എൽ.എം പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ ചുവടെ ചേർക്കുന്നു

1.സാമൂഹ്യ സംഘാടനവും സ്ഥാപന വികസനവും

അയൽക്കൂട്ടങ്ങളുടെ രൂപീകരണം, അവയുടെ ശാക്തീകരണം, വിവിധ ഫെഡറേഷനുകൾ എന്നിവയുടെ രൂപീകരണം എന്നീ വിഷയങ്ങളാണ് പ്രസ്തുത ഘടകത്തിനുകീഴിൽ നിലവിലുള്ളത്. അയൽക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക് 10,000/-രൂപ വീതവും എ.ഡി.എസ്സുകൾക്ക് 50,000/-രൂപ വീതവും റിവോൾവിംഗ് ഫണ്ട് നൽകുന്നു.

നഗര ഉപജീവന കേന്ദ്രം
നഗര ദരിദ്രരുടെ സംരംഭങ്ങളുടെ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, സേവനങ്ങൾ എന്നിവയുടെ വിപണന വിനിമയ സംവിധാനമാണ് ഇത്തരം ഉപജീവന കേന്ദ്രങ്ങൾ. കേന്ദ്രങ്ങൾ ആരംഭിക്കുന്നതിന് നഗരസഭകൾക്ക് 10 ലക്ഷം രൂപ വീതം സാമ്പത്തിക സഹായം എൻ.യു.എൽ.എം നൽകുന്നു. നഗരസഭ 1000 സ്ക്വയർ ഫീറ്റ് വിസ്തീർണ്ണമുള്ള 2 മുറികളും, ശുചി മുറിയും നൽകേണ്ടതാണ്.

2.നൈപുണ്യ വികസനവും തൊഴിൽ ഉറപ്പിക്കലും
നഗര ദരിദ്രരെ അവരുടെ അഭിരുചിക്കനുസരിച്ച് വിവിധ നൈപുണ്യ പരിശീലനം നൽകി, വേതനാധിഷ്ഠിത തൊഴിലുകൾ നൽകി അവരുടെ ജീവിത നിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു.

3.സ്വയംതൊഴിൽ സംരംഭങ്ങൾ
സ്വയം തൊഴിൽ സംരംഭങ്ങൾ തുടങ്ങാൻ വേണ്ട പശ്ചാത്തല സംവിധാനം, നൈപുണ്യ വികസന പരിശീലനം എന്നിവ നൽകി തൊഴിലുടമകളാകാൻ പ്രാപ്തരാക്കി ബാങ്ക് ലോണുകൾ ലഭ്യമാക്കി സ്വയംതൊഴിൽ സംരംഭകരാക്കി മാറ്റുന്നു. അവരുടെ ലോണുകൾക്ക് 7%ത്തിൽ അധികം വരുന്ന പലിശ, സബ്സിഡിയായി നൽകുന്നു. വ്യക്തിഗത സംരംഭകർക്ക് 2 ലക്ഷം രൂപ വരെയും, ഗ്രൂപ്പ് സംരംഭകർക്ക് 10 ലക്ഷം രൂപ വരെയും ഉള്ള ലോണുകൾക്ക് ഇത്തരത്തിൽ പലിശ സബ്സിഡി എൻ.യു.എൽ.എം പദ്ധതിവഴി നൽകുന്നു.
ഈ ഘടകത്തിൻ കീഴിൽ അയൽക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക് ലഭ്യമാകുന്ന ലിങ്കേജ് ലോണുകൾക്ക് 7%ത്തിലധകം വരുന്ന പലിശ, സബ്സിഡിയായി നൽകുന്നു. തുക കൃത്യമായി തിരിച്ചടക്കുന്ന അയൽക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക് 3% അധിക പലിശ സബ്സിഡിയും നൽകുന്നു. ഫലത്തിൽ അയൽക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക് 4% പലിശ നിരക്കിൽ ലോൺ ലഭിക്കുന്നു.

4.തെരുവ് കച്ചവടക്കാർക്കുള്ള സഹായങ്ങൾ
•തെരുവ് കച്ചവടക്കാർക്ക് അവരുടെ ജീവിത നിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും, തൊഴിൽ സുസ്ഥിരമായി നടത്തുവാനും വേണ്ട സഹായങ്ങൾ നൽകുന്നു.
•നഗരസഭകളിൽ 2015-17, 2021 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നടത്തിയ സർവ്വേയിലൂടെ കണ്ടെത്തിയ തെരുവ് കച്ചവടക്കാർക്ക് ഐ.ഡി. കാർഡും വെൻഡിംഗ് സർട്ടിഫിക്കറ്റുകളും നൽകി വരുന്നു.

പി.എം സ്വാനിധി
തെരുവ് കച്ചവടക്കാർക്ക് അവരുടെ ലോണുകൾക്കുള്ള പലിശക്ക് 7% പലിശ ഇളവ് നൽകുന്ന പി.എം സ്വാനിധി സ്കീം ഇതിന്റെ ഭാഗമായി നടപ്പിലാക്കുന്നു.

5. തെരുവിൽ അന്തിയുറങ്ങുന്നവർക്കായി അഭയകേന്ദ്രങ്ങൾ
•തെരുവോരങ്ങളിൽ അന്തിയുറങ്ങുന്ന നിരാലംബർക്കുവേണ്ടി നഗരസഭകളിൽ അഭയകേന്ദ്രങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു നൽകുന്നു. 2017-ൽ ഇത്തരത്തിലുള്ളവരുടെ ഒരു സർവ്വേ നടത്തുകയുണ്ടായി
•പുതിയ അഭയകേന്ദ്രങ്ങൾ പണിയുന്നതിനും നിലവിലുള്ളവ പുതുക്കുന്നതിനും സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുന്നു.